Lector Margie Topp: "De volgende stap is het recyclen van autobanden”

BEM-circle nr. 4 december 2021

Twee prijzen voor onderzoek naar recyclingmogelijkheden van moeilijke kunststoffen

Eind november won Lector Margie Topp van hogeschool Windesheim de Deltapremie, de prijs voor praktijkgericht onderzoek aan hogescholen. Een paar dagen later werd bekend dat 'associate lector kunststoftechnologie' van dezelfde hogeschool,  Albert ten Busschen, de RAAK-award, de prijs voor het beste praktijkonderzoek van hogescholen in Nederland, heeft gewonnen. We feliciteerden hen met de prijzen en vroegen wat ze met de prijs willen doen.

Een eervolle week was het eind november voor de onderzoeksgroep van de sectie kunststoftechnologie van hogeschool Windesheim uit Zwolle. Lector Topp ontvangt een Delta-premie van 500.000 euro voor haar baanbrekende onderzoek naar  het recyclen van 'moeilijke kunststoffen' en associate lector Albert ten Busschen won 10.000 euro voor zijn onderzoek naar het hybride hergebruik van kunststoffen. Ten Busschen: "De RAAK-award sámen met de Deltapremie in precies dezelfde week is een prachtige erkenning voor het onderzoek van het lectoraat Kunststoftechnologie van hogeschool Windesheim en een stimulans om via ons onderzoek blijvend bij te dragen aan een duurzamere wereld, waarin we een stuk slimmer  met kunststoffen omgaan." 

Kennisopbouw mét praktijkresultaten

Bij de kunststoftechnologiesectie van hogeschool Windesheim wordt al jaren gewerkt aan kennisopbouw binnen de kunststoftechnologie. Dit doen zij op het gebied van nieuwe en disruptieve technologieën, het hoogwaardig hergebruik van  materialen en duurzame productieprocessen met als voorbeeld het recyclen van windmolenwieken. Topp: "Er werd lang gedacht dat we niks konden doen met windmolenwieken. Ze zijn namelijk gemaakt van ijzersterke kunststoffen met  onbreekbare verbindingen waardoor het eigenlijk één groot molecuul is. Het is vormvast. Het is uitgehard. Tegelijkertijd worden het er wel steeds meer en worden ze steeds langer. De langste windmolenwieken zijn 107 meter. Dan moet je wat met het materiaal als het aan het einde van de levensduur is. Daarom hebben we vijf jaar geleden een oplossing voor de recycling van deze kunststoffen bedacht. We zijn die windmolenwieken weer kleingroot gaan maken. Daarmee bedoel ik  dat we lange stroken of lange vlokken zijn gaan maken. Die lange stukken zijn we weer in gaan zetten in nieuw constructiemateriaal. Het kan goed toegepast worden in de civiele techniek zoals oeverbeschoeiingen en er is zelfs al een fietsbrug  mee gebouwd."

Doorbraak voor autobanden

De wieken golden voor de start van het onderzoek als praktisch niet-recyclebaar. Topp trekt hierin een parallel met autobanden: "Ook de band is - net als die windmolenwiek - eigenlijk één groot molecuul. De materialen zitten zo aan elkaar  verklonken dat ze niet meer goed te scheiden zijn. Ze zijn volledig vernet. Dat is voor een band logisch, want die moet onder alle omstandigheden z'n vorm en functie behouden zodat we veilig kunnen rijden op de weg." Deze structuur zorgt ervoor dat banden nu nog vooral worden verbrand met energieterugwinning of mechanisch worden verwerkt door ze te granuleren. "Daarin zijn we in Nederland al een voorbeeld, want hier recyclen we de banden. In andere landen wordt nog veel meer verbrand," zegt Topp. Maar voor de circulaire economie kan het nog beter, waarbij Topp verwacht dat het economische omslagpunt dichterbij is dan we misschien denken, omdat we nu voor rubber nog volledig afhankelijk zijn van
grondstoffen van buiten Europa. Topp: "We willen naar een circulaire economie en dus uit producten herbruikbare grondstoffen terugwinnen. Dat is voor banden als gevolg van de vernetting lastig, maar wij denken het toch te kunnen. De TU  Twente heeft onderzocht hoe je dat vernette materiaal weer terug kunt brengen naar grondstoffen. Die techniek, waarvan het onderzoek door RecyBEM is gefinancierd, willen we nu verder in de praktijk gaan brengen. Nu verwerken we de gehele band nog in één keer en krijg je een grondstof. Maar hoe worden de grondstoffen als je eerst de band uit elkaar haalt bijvoorbeeld? Met gesorteerd devulkaniseren krijgen we veel betere grondstoffen uit banden. Wij gaan hiermee aan de slag met het grofstoffelijke werk en met de machines die het moeten gaan doen – dat doen we samen met de industrie. Hiervoor gaan we de Deltapremie inzetten."