Kees van Oostenrijk: Essay over band, bandenslijtage en kunstgras

BEM-circle december 2020

Diverse gemeenten besluiten na onderzoek gewoon door te gaan met SBR-granulaat als toplaag voor hun kunstgrasvelden. En waarom ook niet? Kunstgras functioneert het beste met SBR-granulaat als toplaag, dat is al 20 jaar het geval. Kunstgras had geeneens bestaan, als SBR-granulaat er destijds niet was geweest! En als enige materiaal het natuurzand kan vervangen, dat voetballen onmogelijk maakte op kunstgras! Daarnaast nog meerdere redenen: Levensduur, prijs-kwaliteitsverhouding, cost of ownership, hergebruik van een gerecycled mate-riaal, dat je na 10 of 15 jaar gebruik gewoon weer kunt recyclen voor andere rubberproducten of weer inzetten/verversen met nieuw gerecycled SBR. Slijtvast in kunstgras en geen afscheiding van microplastics in de lucht. Dus een ideaal circulair product binnen de doelstellingen van de gewenste circulaire economie, CO2- en energie-besparingen ten bate van de klimaattransitie.

Milieu- en gezondheidsproblemen zijn weerlegd door (inter-)nationale instituten, en problemen op dit gebied mét SBR-granulaat van gebruikte autobanden hebben zich in die 20 jaar niet voorgedaan. Of zoals wetenschappers en deskundigen zich moeten uiten: "Die hebben we niet kunnen constateren."

Want wie durft er tegenwoordig nog over een grondstof of materiaal te zeggen, dat er geen risico of nadeel aan kleeft?!

Ja, we moeten zorgen dat het granulaat op de velden blijft liggen. In feite hebben we het hier over "good housekeeping", gewoon de omgeving buiten het veld schoon houden en aanvegen. Net als thuis, straatje aanvegen, tafel afruimen, aan-recht afvegen na de afwas, gras maaien en opvegen, bladeren aanvegen en in de klikobak van de gemeente stoppen.

Dat geldt voor alle korrelsoorten!

Inmiddels zijn 700 kunstgrasvelden van kantplanken voorzien in Nederland, 700 velden worden op korte termijn aangepast, en 700 velden dienen hun levensduur uit om vervangen te worden door nieuwe kunstgrasconstucties, al of niet met SBR-granulaat!

Steeds meer gemeenten besluiten met het "oude, vertrouwde" concept mét SBR door te gaan. Het enige materiaal, dat zich in een lange historie van 20 jaar heeft bewezen, en na 30 jaar blijkt het ook nog het meest circulaire materiaal te zijn! En dat in een tijd, dat we smachten naar een circulaire economie, wat willen we nog meer?

Wij willen nog veel meer circulaire producten naar het voorbeeld van SBR-granulaat!

O ja, dan hebben we nog de discussie over de korrels en micro- plastics. Daar praten ze op dit moment in Europa over.

Korrels zijn natuurlijk geen microplastics. Maar voor het gemak van de discussie zijn korrels dan toch maar gedefinieerd als microplastics in de Europese praatclubs! Als je je gezonde verstand gebruikt met voldoende belangstelling voor de chemie van rubber, weet je dat SBR-korrels nooit microplastics worden! En eigenlijk niet kunnen slijten vanwege de "embedded moleculaire" structuur!

Korrels vliegen niet door de lucht, maar worden door de mens verplaatst, en vallen direct neer.

Microplastics ontstaan door slijtage en omdat ze "micro" zijn, blijven ze hangen en vliegen veel verder in de lucht. Dat is nog veel vervelender dan de korrels, die lokaal op en bij het veld blijven. Maar ook dat gaan we later weer samen vaststellen.

Feit blijft "SBR-granulaat is deels een biobased en volledig gereceycled materiaal met fantastische eigenschappen als toplaag van een kunstgras-voetbalveld, en een fantastisch circulair product, dat je meerdere malen voor meerdere toe-passingen kunt herverwerken en hergebruiken."

Eigenlijk is het wel jammer, dat dit SBR-granulaat van gebruik-te autobanden wordt gemaakt?! Want die zwarte gebruikte autobanden ogen niet echt flitsend, mat zwart, beetje vervuild, al of niet scheef afgesleten. Niet een product, dat in de kringloopwinkels een prominente plaats mag innemen.

Maar diezelfde band is een hoogwaardig technologisch product, dat voor de zo veilig mogelijke verbinding zorgt van voertuig en wegdek, en ook nog de onveilige verkeersnukken van de chauffeur moet corrigeren! En laten daar nou dezelfde materiaaleigenschappen voor nodig zijn als voor autobanden: lange levensduur, slijtvast, mechanisch sterk, wel soepel en veerkrachtig, UV-bestand tegen hete zonnestralen, tegen water en vrieskoude omstandigheden en goedgekeurd voor/voldoen aan milieuwetgeving m.b.t. Zeer Zorgwekkende Stoffen.

De zwijgende, voetbalsportieve meerderheid in onze democratie blijft gewoon lekker voetballen op het kunstgras met SBR-granulaat; ja, het is zwart, het ruikt wat, parfu-luchtje erbij en weg, af en toe een beetje warm, maar altijd beter dan een slecht aangelegd en onderhouden natuurgrasveld met alle nadelen die dat heeft.

Ja, soms is het goed, dat activistische politiek en burgers, ondersteund door de media, als schreeuwende minderheid van onze gerespecteerde democratie onze meerderheid scherp houdt.

Maar tegenwoordig is het een dagtaak van de democratische meerderheid en ons publieke omroepbestel om de diepgang van al dat activisme, die weerstanden en kreten bij te houden, te verwerken en te wikken en wegen.

En dat zal zo blijven, zeker als de coronagolf van dit jaar (en volgend jaar?) is overgedreven. Want één ding is zeker, de duurzaamheidsgolf gaat nooit meer weg. Die moet ons bren-gen naar klimaattransitie, CO2- besparingen met een neutrale CO2-balans, energietransitie, en circulaire economie, en dan naar "sustainable" en "resilient" economie (even opzoeken op internet, interessant!).

Uiteindelijk moet dat opleveren, dat we ieder jaar met zijn allen alles compenseren/terugwinnen/teruggeven, wat we in dat jaar van onze aarde en planeet hebben genomen!